Türkiye’nin İlk Süper Bilgisayarı Tanıtıldı! İşte O Süper Bilgisayar
Türkiye’nin ilk süper bilgisayarı Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır öncülüğünde tanıtıldı. İşte o süper bilgisayar…
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, maliyeti 11 milyon doları aşan Modelleme ve Simülasyon Uygulama ve Araştırma Merkezi (MODSİMMER) TRUBA Veri Merkezi ve ARF kümesi yatırımıyla ülkenin gelişimi ve kalkınması için kritik öneme sahip yüksek başarımlı hesaplama altyapısını özel sektör, kamu ve akademinin çalışmalarına tahsis ettiklerini söyledi.
MODSİMMER TRUBA Veri Merkezi’nin açılışı ve Lenovo işbirliği ile hayata geçirilen, matematikçi ve bilim insanı Ordinaryüs Prof. Dr. Cahit Arf’in ismini taşıyan ARF Süper Bilgisayarı’nın tanıtımı nedeniyle TÜBİTAK ULAKBİLİM Ağ Teknolojileri Birimi’nde tören düzenlendi. Bakan Kacır, burada yaptığı konuşmada, kalkınma ivmesinin sürdürülmesi ve rekabet üstünlüğünü daha ileriye taşımak üzere bilim ve teknolojide asırlık adımlar attıklarını dile getirdi. Araştırmacıların, mühendislerin, girişimcilerin öncülüğünde bilim, AR-GE, yenilik, girişimcilik ve yüksek teknoloji kapasitelerindeki ilerlemeye birlikte şahitlik ettiklerini anlatan Kacır, şu ifadeleri kullandı: “Son 21 yılda bilimsel yayın sayımızı 9 binden 49 bine yükselttik. Dünya genelinde en fazla bilimsel yayın üreten ülkeler arasında 21. sıradan 14. sıraya yükseldik. AR-GE harcamalarımızı 10 kat artırarak 1,2 milyar dolardan 12 milyar dolara çıkardık. Bugün ülkemiz 272 binden fazla AR-GE personeli, 102 teknoparkında faaliyet gösteren 10 bin 500’den fazla teknoloji girişimi ve 1600’ü aşan AR-GE ve tasarım merkeziyle teknoloji geliştirme yolculuğunu sürdürüyor.” Kacır, bu güçlü kurumların ve beşeri sermayenin daha da kuvvetlenmesi adına birlikte çalışabilecekleri yeni altyapılar inşa etmeyi sürdürdüklerini belirterek, bilimsel ve teknolojik ilerlemede verilerin depolanması ve yüksek başarımlı hesaplamayla işlenmesinin her geçen gün daha büyük önem taşıdığını söyledi.
Türkiye Çeşitli Faaliyetlerde Yetkinlik Kazanacak
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Kacır, Türkiye’nin veri işleme yeteneklerinin ekonomik değere dönüştürülmesindeki başarısının altını çizdi. Kacır, farklı alanlardan elde edilen verilerin entegre edilerek anlamlı sonuçlar çıkarma kabiliyetinin önemine vurgu yaptı. Bu doğrultuda, Türkiye’nin veri işleme ve yüksek başarımlı hesaplama kapasitesini artıracak adımları kararlılıkla attıklarını belirtti.
Bakan Kacır, yenilikçi ve kaliteli bilimsel araştırmaların önünü açmak için veri işleme ve yüksek başarımlı hesaplama altyapılarını güçlendirdiklerini ifade etti. 2003 yılında kurulan Türkiye Ulusal Bilim e-Altyapısı (TRUBA) ile özel sektör, kamu ve üniversitelerin yüksek performanslı hesaplama ihtiyaçlarını karşılamayı hedeflediklerini dile getirdi. TRUBA’nın, 80 bin işlemci çekirdeği, 216 adet GPU ve 14 petabayt depolama alanıyla 6 binden fazla kayıtlı kullanıcıya ücretsiz hizmet sunduğunu ve bugüne kadar 192 araştırma projesini desteklediğini açıkladı.
Kacır, TRUBA’nın uluslararası arenada rekabet gücünü artırarak Türkiye’nin bilim ve teknoloji alanında daha güçlü bir konuma gelmesini sağladığını belirtti. TRUBA sayesinde 1500’ün üzerinde SCI yayınını ve 300’e yakın yüksek lisans ve doktora tezini akademiye kazandırdıklarını vurgulayan Kacır, süper bilgisayarlarla iklim modellemeleri, genetik araştırmalar ve malzeme bilimi gibi alanlarda çalışmalara devam ederek geleceğe yönelik yenilikçi çözümler üretme yeteneklerini geliştirdiklerini söyledi.
2019 yılında EuroHPC Ortak Girişimi’ne katıldıklarını hatırlatan Kacır, Avrupa genelinde kurulan yüksek başarımlı hesaplama altyapılarına Türk araştırmacıların erişimini sağladıklarını belirtti. Ayrıca, Yüksek Başarımlı Hesaplama Ulusal Yetkinlik Merkezi’nin (NCC Türkiye) kurulmasıyla Türkiye’nin bu alandaki yetkinliğini artırdıklarını ifade etti. Kacır, dünya çapında en büyük sekizinci süper bilgisayar olan MareNostrum 5’i Türk araştırmacıların hizmetine sunarak orta ve yüksek segmentte yaklaşık 380 bin dizüstü bilgisayara eşdeğer bir kapasiteye erişim imkanı sağladıklarını sözlerine ekledi.
Maliyeti 11 Milyon Doları Geçti
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Kacır, Türkiye’nin bilim ve teknolojide küresel ölçekte söz sahibi bir ülke olma hedefine ivme kazandıracak yatırımların, “Milli Teknoloji Hamlesi” vizyonunun vazgeçilmez unsurlarından biri olduğunu belirtti.
MODSİMMER TRUBA Veri Merkezi ve ARF Hesaplama Kümesi ile Türkiye’nin bilimsel araştırma yetkinliklerine yeni bir boyut kazandırdıklarını dile getiren Kacır, bu önemli yatırımla ilgili şu bilgileri paylaştı: “Maliyeti 11 milyon doları aşan veri merkezi ve ARF kümesi yatırımımızla, ülkemizin gelişimi ve kalkınması için kritik öneme sahip yüksek başarımlı hesaplama altyapısını özel sektör, kamu ve akademimizin hizmetine sunuyoruz.”
Kacır, 35 bin dizüstü bilgisayara eşdeğer bilgi işlem kapasitesiyle dünyanın en güçlü 313. süper bilgisayarı olan ARF ile Türkiye’nin önemli yeteneklere sahip olduğunu vurguladı. “Bu yatırım, daha önce uzun zaman alan problemlerin artık çok daha hızlı çözülmesini sağlayarak sıradan hesaplamalar seviyesine indirgenmesini mümkün kılmaktadır,” dedi.
Ayrıca, Kacır, ARF sayesinde daha önce çözme şansı bulunmayan problemlerin çözülebilir hale geleceğini ve bu sayede erişilemez olan araştırma alanlarının ve teknolojilerin artık ulaşılabilir olacağını belirtti. “Bu gelişmeler, ülkemizin bilim ve teknoloji alanında büyük bir atılım yapmasını sağlayacak,” diye ekledi.
Akademik Çalışmalar, Endüstriyel Araştırmalar
Türkiye, bilim ve teknoloji alanında büyük bir adım atarak, 500’den fazla sunucusu bulunan süper bilgisayarıyla devrim niteliğinde bir yeniliğe imza atıyor. Saniyede binlerce işlem gerçekleştirebilen bu süper bilgisayar, rekabetçi çalışmalar, yapay zeka araştırmaları, savunma sanayi ve akademik projeler gibi yüksek teknoloji gerektiren alanlarda kullanılacak.
Yeni teknolojilerin kusursuz hesaplamaları, konvansiyonel yöntemlerle binlerce kez test edilmesi gereken süreçlerin yerini alacak. Bu bilgisayarlar sayesinde, dijital ikizler çıkarılabilecek ve bir jet uçağının çevresindeki hava direnci gibi karmaşık hesaplamalar mükemmel bir doğrulukla gerçekleştirilebilecek.
Bu ileri teknoloji, büyük kaynak ve zaman israfını önlemenin yanı sıra, yenilikçi projelerin hızla hayata geçirilmesini sağlayacak. Türkiye’nin süper bilgisayarı, teknolojik atılımlar ve araştırmalarda ülkeyi dünya sahnesinde daha güçlü bir konuma taşımaya hazır.
Cahit Arf Kimdir?
Ord. Prof. Dr. Cahit Arf, uluslararası üne sahip bir matematikçi ve bilim insanımız olarak halen tedavülde olan 10 TL banknotlarımızda yer almasıyla da onurlandırılmıştır. 1910 yılında Selanik’te doğan Cahit Arf, matematik dünyasında önemli keşiflere imza atmıştır. Cisimlerin kuadratik formlarının sınıflandırılmasında ortaya çıkan ve kendi adını taşıyan “Arf Sabiti”, “Arf Halkaları” ve “Arf Kapanışları” gibi terimler, onun matematik dünyasına kazandırdığı değerli kavramlardır. Arf, bu buluşlarıyla kendi adını taşıyan Arf kuramını geliştirmiştir.
1964 yılında TÜBİTAK Bilim Kurulu’nun ilk başkanı olarak görev yaparak Türkiye’nin bilimsel altyapısına önemli katkılar sağlamıştır. Eğitim hayatında Galatasaray Lisesi ve Robert Kolej gibi prestijli okullarda öğrenim gören Arf, İstanbul Üniversitesi ve ODTÜ gibi Türkiye’nin önde gelen üniversitelerinde ve ABD, Kanada, Almanya gibi ülkelerde öğretim üyeliği yapmıştır.
Cahit Arf, bilim dünyasında bıraktığı derin izler ve kazandırdığı değerlerle anılmaya devam etmektedir. 1997 yılında vefat eden bu büyük bilim insanı, matematik alanındaki çalışmaları ve akademik kariyeri ile genç nesillere ilham kaynağı olmaya devam ediyor.