Gelişmiş Ülkelerin Ar-Ge Harcamaları ve Türkiye’nin Durumu
Değerli Bilişim Profesyonelleri, Değerli Meslektaşlarım…
Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge) harcamaları, ekonomik gelişim ve teknoloji kapasitesi için hayati öneme sahiptir. Gelişmiş ülkeler, bu alanda büyük yatırımlar yaparak küresel rekabet avantajını sürdürmektedir. Örneğin, 2023 yılında ABD, Ar-Ge harcamalarında dünya lideri olup, GSYİH’sinin %3.1’ini bu alana ayırmıştır.
Avrupa Birliği’nde Almanya en yüksek harcamayı yaparken, Güney Kore GSYİH’sinin %4.9’unu Ar-Ge’ye ayırarak en yüksek oranı yakalamıştır. Türkiye ise Ar-Ge harcamalarını artırmak için çeşitli adımlar atmasına rağmen, GSYİH’sinin sadece %1.2’sini bu alana ayırmaktadır. Bu, Türkiye’nin Ar-Ge yatırımlarında gelişmiş ülkelerin oldukça gerisinde kaldığını göstermektedir.
Türkiye’nin teknoloji ve inovasyon kapasitesini artırarak, uzun vadede ekonomik büyüme ve rekabet gücünü artırması büyük önem taşımaktadır.
Saygılarımla
Osman SELÇOK – Genel Yayın Yönetmeni
Bilişim Profesyonelleri Haber Sitesi
TOBBB Türkiye Yazılım Ekosistemi üzerinden ”Gelişmiş Ülkelerin Ar-Ge Harcamaları ve Türkiye’nin Durumu” başlıklı Sedat Babalik tarafından yayınlanan yazı;
Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge) harcamaları, bir ülkenin ekonomik gelişimi, teknoloji kapasitesi ve yenilik potansiyeli için kritik öneme sahiptir. Gelişmiş ülkeler, sürdürülebilir büyümeyi ve küresel rekabet avantajını sağlamak için Ar-Ge’ye büyük yatırımlar yapmaktadır. Bu yazıda, 2023 yılı itibarıyla gelişmiş ülkelerin Ar-Ge harcamaları ve Türkiye’nin bu alandaki durumu kıyaslanacaktır. Gelişmiş ülkeler yaklaşık bir yüzyıldır bu alana yatırım yaparken, Türkiye ancak çeyrek yüzyıldır bu konulara yoğunlaşmıştır.
1. Gelişmiş Ülkelerde Ar-Ge Harcamaları
Amerika Birleşik Devletleri: 2023 yılında ABD, Ar-Ge harcamalarında dünya lideri konumunu sürdürmektedir. ABD’nin Ar-Ge harcamaları yaklaşık 750 milyar dolar seviyesine ulaşmıştır. Bu harcamaların büyük bir kısmı özel sektör tarafından gerçekleştirilmekte olup, teknoloji, sağlık, savunma ve yenilenebilir enerji gibi çeşitli alanlarda yoğunlaşmaktadır. ABD, GSYİH’sinin yaklaşık %3.1’ini Ar-Ge’ye ayırmaktadır.
Avrupa Birliği: Avrupa Birliği (AB) genelinde Ar-Ge harcamaları artış göstermektedir. Almanya, Fransa ve Birleşik Krallık en yüksek Ar-Ge harcaması yapan AB ülkeleri arasında yer almaktadır. Almanya, GSYİH’sinin %3.2’sini Ar-Ge’ye ayırarak AB’nin en büyük Ar-Ge bütçesine sahiptir. AB genelinde ortalama Ar-Ge harcama oranı %2.3 seviyesindedir.
Japonya: Japonya, Ar-Ge harcamalarında üst sıralarda yer almaya devam etmektedir. 2023 yılında Japonya’nın Ar-Ge harcamaları GSYİH’sinin %3.0’ı oranında gerçekleşmiştir. Japonya’nın Ar-Ge faaliyetleri genellikle otomotiv, elektronik ve biyoteknoloji gibi yüksek teknoloji alanlarında yoğunlaşmaktadır.
Güney Kore: Güney Kore, 2023 yılında da Ar-Ge’ye büyük önem veren ülkeler arasında yer almaktadır. Güney Kore’nin Ar-Ge harcamaları GSYİH’sinin %4.9’una ulaşmış olup, bilgi ve iletişim teknolojileri, yarı iletkenler ve biyoteknoloji sektörlerinde önemli Ar-Ge faaliyetleri yürütülmektedir.
2023 yılında, çeşitli gelişmiş ülkeler ve Türkiye’nin GSYİH’ye oranla Ar-Ge harcamaları aşağıdaki gibidir:
- Güney Kore: %4.9
- İsrail: %4.6
- İsveç: %3.5
- Almanya: %3.2
- Amerika Birleşik Devletleri: %3.1
- Japonya: %3.0
- Fransa: %2.4
- Çin: %2.4
- Avrupa Birliği (ortalama): %2.3
- Birleşik Krallık: %2.2
- Kanada: %1.8
- Avustralya: %1.8
- Türkiye: %1.2
2. Türkiye’nin Ar-Ge Harcamaları
Türkiye, Ar-Ge harcamalarını artırmak için son yıllarda önemli adımlar atmış ve çeşitli teşvikler geliştirmiştir. Ancak, gelişmiş ülkelerle kıyaslandığında Türkiye’nin Ar-Ge harcamaları hala çok düşük seviyededir.
2023 yılı itibarıyla Türkiye’nin Ar-Ge harcamaları GSYİH’sinin %1.2’si seviyesindedir. Bu oran, Türkiye’nin Ar-Ge’ye olan yatırımlarının gelişmiş ülkelere kıyasla oldukça düşük olduğunu göstermektedir. Merkezi bütçeden Ar-Ge harcamaları için 2023 yılında yaklaşık 2 milyar dolar ayrılmıştır.
3. Sonuç ve Değerlendirme
Gelişmiş ülkeler, yüksek Ar-Ge harcamaları ile teknoloji ve yenilik alanında lider konumlarını sürdürmektedir. ABD, Japonya, Almanya ve Güney Kore gibi ülkeler, GSYİH’lerinin önemli bir kısmını Ar-Ge’ye ayırarak, küresel rekabette avantaj sağlamaktadır. Türkiye, Ar-Ge harcamalarını artırmak için çeşitli adımlar atmış olsa da, bu alanda kat edilmesi gereken önemli bir mesafe bulunmaktadır. Türkiye’nin, Ar-Ge yatırımlarını artırarak, teknoloji ve inovatif kapasitesini geliştirmesi, uzun vadede ekonomik büyüme ve rekabet gücü açısından büyük önem taşımaktadır.
Ülkelerin Ar-Ge harcamaları ile vatandaşlarının refah düzeyleri arasında doğrudan bir ilişki bulunmaktadır. Bu sebeple, tasarruf tedbirleri kapsamında zaten sınırlı olan Ar-Ge destek sistemine yeni kısıtlamalar getirilmemelidir. Gelişmiş ülkelerin destek rakamları ortadadır; onlarla rekabet edebilmek için bu konulara ayrılan kaynaklarımızı elimizden geldiğince artırmalıyız. Aksi halde, krizler sürekli tekrarlanacak ve çocuklarımız da aynı geleceği yaşayacaklar. Eğer bu zoru şimdi başaramazsak, çocuklarımızı ve hatta torunlarımızı gelişmiş ülkelerin iş gücü kaynağı olarak dünyaya miras bırakacağız.
Devletimizin bu konuda kararlı desteğini görmesek, sadece ABD’de 50’den fazla müşteriye ürettiğimiz paket yazılımlarımızı satabilmek bir hayalden öteye geçemezdi. Ancak yine de rekabet şartlarını zorlayarak, kalıcı olmak ve teknolojide en iyilerle yarışabilmek, sektörde ülkemizin markalaşması için çok kıymetlidir. Bu konuda üzerimize düşeni büyük bir özveri ile yapmamız gerektiğine inanıyoruz ve yapıyoruz.
Bu doğrultuda, Türkiye’nin Ar-Ge harcamalarını artırmak için daha fazla kaynak ayırması, özel sektörün Ar-Ge faaliyetlerini teşvik etmesi ve Ar-Ge altyapısını güçlendirmesi gerekmektedir. Ayrıca, eğitim ve araştırma alanlarında yapılacak yatırımlar, nitelikli insan kaynağı yetiştirilmesi ve uluslararası iş birliklerinin geliştirilmesi de Türkiye’nin Ar-Ge performansını olumlu yönde etkileyecektir. Türkiye’nin 2023 yılında attığı adımlar olumlu olmakla birlikte, Ar-Ge alanında sürdürülebilir ve daha geniş çaplı bir strateji benimsenmesi gerekmektedir.
Kaynak: Gelişmiş Ülkelerin Ar-Ge Harcamaları ve Türkiye’nin Durumu (linkedin.com)