Merkez Bankası Açık Bankacılık Rehberi
TCMB’den Ödeme Hizmetlerinde Veri Paylaşım Rehberi
Kısaca Rehber
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 30.12.2022’de “açık bankacılık” hizmetleri hakkında “Ödemeler Alanında Sunulan İş Modellerinin Ödeme Hizmeti Türleri ile İlişkilendirilmesine İlişkin Rehber” yayınlamıştır. Rehber, açık bankacılığı tanımlayarak API’ler ile finansal verilerin müşterilerin açık rızasıyla 3. taraf hizmet sağlayıcılara paylaşılması olduğunu belirtmiş, ardındanelektronik para kanunu olarak belirtilebilecek “6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun”un 12. Maddesindeki değişiklikle eklenen “ödeme emri başlatma hizmeti(f bendi)” ve “hesap bilgisi hizmeti(g bendi)”ni tanımlamıştır.
Rehber, “ödeme hizmetleri veri paylaşım servisleri (ÖHVPS)” olarak adlandırılabilecek bu iki hizmet hakkında “lisans” gerekip gerekmediği ile “sertifikasyon” ve lisans süreçlerini açıklamaktadır.
Rehber ve İçeriği
Ödeme Hizmetlerinde Veri Paylaşım Servisleri ve Getirilen Düzenlemeler
Rehber’de “hesap bilgisi hizmeti sağlayıcısı (HBHS)’lerin ve “ödeme emri başlatma hizmeti sağlayıcı(ÖBHS)”lerin birini veya ikisini sağlayanların “ödeme hizmeti sağlayıcılar (ÖHVPS)” servisleri kapsamında sayılacağını ve “Yetkili Ödeme Hizmeti Sağlayıcısı”(YÖS) olarak; nezdinde ödeme hizmeti bulunanların ise “Hesap Hizmeti Sağlayıcısı” (HHS) olarak adlandırılacağından bahsedilmiştir. Bankalar, elektronik para kuruluşları, ödeme kuruluşları ve PTT A.Ş. HHS olarak karşımıza çıkacaktır.
Açık Bankacılık Kurumlarının Görevleri Ne Olacaktır? Süreç Nasıl İşleyecektir?
Hesap Bilgisi Hizmeti Sağlayıcılar (HBHS)’ler HHS’deki hesapların bilgisini derleyerek anılan bilgileri “ödeme hizmeti kullanıcısına(ÖHK)” gönderecek, “Ödeme Emri Başlatma Hizmeti Sağlayıcısı(ÖEBHS)’ler ise ÖHK’lerin talebi ile HHS’deki hesaplardan ödeme hizmetlerini gerçekleştireceklerdir. Bu şekilde API’ler aracılığıyla ödemeler açık rıza ile gerçekleşmiş olacaktır.
Sürecin şablonu şu şekildedir:
API Standartları
Bu Kanun ve Rehber çerçevesindeki API’lerin ilke ve kuralları TCMB resmi internet sayfasında yayınlanmıştır.
Yine API’lerin geliştirme sürümleri de açık kaynak kodlu olarak Github’ta yayınlanmıştır.
API’lerin geçitleri kolay şekilde BKM üzerinden gerçekleşecektir.
Sonuç
Avrupa’da PSD2 ile hayatımızda gündem edinen açık bankacılık, Ülkemizde de bankacılık açısından önemlidir.
Açık bankacılık servisleri alanında Yetkili Ödeme Hizmeti Sağlayıcıların bu teknolojiye adaptesi ve finansal kullanıcıların alışkanlıklarının değişmesi ile finans alanı oldukça hız kazanacağı ortadadır.
Av. Ali ERŞİN’in tüm Blog yazılarını bağlantıdan okuyabilirsiniz.
API’lerin ilke ve kuralları: https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/8f5e4483-89b0-4eec-acbf-97904cd73d14/ÖdemeEmriveHesapBilgiHizmetleriAPIStandartlarıv1.0.0-accepted.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE-8f5e4483-89b0-4eec-acbf-97904cd73d14-nXUjQcG
API geliştirme açık kaynak kodları: https://ohvps.github.io/
Av. Ali ERŞİN ve Av. Yasin BOZBEL’in 12. Sayı’daki “KVKK ve GDPR Bağlamında Açık Bankacılık” yazısını okumak için bağlantıya tıklayınız.
