Kripto Para Dolandırıcılığı ve Yöntemleri

Kripto Para Dolandırıcılığı ve Yöntemleri

Bilindiği gibi toplum tarafından büyük ilgiyle karşılanan kripto paralar, özellikle güvenilirliğinin ön planda olduğu blockhchain teknolojisini barındırması sebebiyle daha da ilgi gördü. Bunun yanında kripto para dolandırıcılığı yöntemlerinin daha da artması ve kripto para dolandırıcılarının da güvenlik açıklarını daha da üzerine gitmeleri ile mağdur sayısı her geçen gün arttı. Bu sebeplerle her ne kadar blockchain teknolojisi güvenli olsa da teknolojiden ziyade kişi psikolojisini kullanarak insanları dolandıran bu kişilerin ağından kurtulmak için kripto para dolandırıcılık yöntemlerini öğrenmek gerekmektedir.

Kripto Para Dolandırıcılık Yöntemleri

Kripto para cüzdanların güvenliğini daha önceki Yazılarımızda anlatsak da bu güvenlik yöntemleri arka tarafından dolanılarak aşılabilmektedir. Kripto para dolandırıcılık yöntemleri genel olarak şu şekilde sayılabilir:

1-                 Sahte Web Siteleri (Phishing, Oltalama):

Dolandırıcılar, kendilerini güvenilir kripto para şirketi olarak tanıtabilecek veya başka bir şirketin web sitesi taklidi yapabilecek web siteleri oluşturarak, kişilerin güven duygusundan yararlanmaktadırlar. Bu siteler aracılığıyla da sizin gerçek kripto para cüzdan şifrelerinizi (özel anahtar) ele geçirebilmekte veya kendi cüzdanlarına aktarım yapmanızı sağlayabilmektedirler. “Honeyspot” yöntemlerinden birisi olan bu kripto para dolandırıcılık yöntemine karşı yatırımcıların da dikkatli olması gerekmektedir.

Geçtiğimiz günlerde “Coinbase” kripto para borsası taklit edilerek oluşturulan sahte web sitesi üzerinden gerçekleştirilen dolandırıcılık buna bir örnektir.

2-                 Kimlik Avı Dolandırıcılığı:

Sahte web sitesine benzer şekilde web sitesi, e-posta, SMS gibi yöntemlerle doğrudan kişinin cüzdan şifresinin hedeflenerek şifrelerinin ele geçirilmesi yöntemidir.

3-                 Pumb – Dump Dolandırıcılılığı:

Bu yöntem en sık gerçekleştirilen kripto para dolandırıcılığı yöntemidir. Özellikle kripto para telegram grupları üzerinden kişilerin bir projeye ön satış veya coin’e yatırım yapmaya yönlendirme ve bu şekilde yalanlarla / vaadlerle / güven duygusuyla kişilerin paralarını alarak dolandırma yöntemidir.  “Rug-pull” yöntemi olarak da adlandırılabilecek bu yönteme karşı da yatırımcılar oldukça dikkatli olmalıdırlar.

Scam projelerde karşılaşılan bu yöntem, kişilerin güven duygusundan yararlanır. “Bitrola kripto para dolandırıcılığı, Latinum dolandırıcılığı, OneCoin kripto para dolandırıcılığı da bu yöntemler arasındadır. Yine “Addex Coin” projesi ile yüzlerce kişi bu yöntem ile dolandırılmıştır.

4-                 Zararlı Yazılım (Trojan, Virüs) Kripto Para Dolandırıcılığı:

Yine sık karşılaşılan bu dolandırıcılık yönteminde, kişilerin doğrudan kripto cüzdan şifrelerinin ele geçirilmesi hedefi vardır. Şifreler blokzincir sisteminde uzaktan hacklenemese de, şifrelerin bir yere kaydedilmesi ve bu kayıtlara uzaktan zararlı yazılımlar ile ulaşılması mümkündür. Birçok NFT ve kripto paralar bu şekilde geçmişte ele geçirilmiştir.

5-                 Kâr / Yatırım Vaadi İle Dolandırıcılık:

Forex yatırım vaadi kripto para dolandırıcılığı gibi bu yöntemde, kişilerin 1X yatırım ile 10X, 50X kâr kazanacakları sisteme eklemek gibi vaadlerle kripto paralarını bir uygulamaya / cüzdana yatırmalarını sağlanması ile gerçekleştirilen dolandırıcılıktır.

6-                 Kripto Para Borsası Dolandırıcıkları:

Yine son yıllarda haberlerde sıklıkla karşılaştığımız dolandırıcılık yöntemidir. Güvenli bir kripto para borsası izlenimi oluşturarak kişilerin bu borsaya yatırım yapmasının sağlanması ve sonrasında borsadaki likiditenin haksız olarak borsa yöneticileri tarafından çekilmesi kripto para dolandırıcılık yöntemidir. Thodex dosyası, FTX kripto para davası bu dolandırıcılık örneklerindendir.

7-                 Sahte Kripto Para Yöntemi ile Dolandırıcılık:

Yine olmayan ve listelenmemiş bir kripto para birimi / projesi görünümü ve ileride bu kripto paraların çok değerleneceği izlenimi ile gerçekleştirilen bu dolandırıcılık yöntemi, “S-Coin , First-Coin” gibi dolandırıclık haberleri ile piyasada görülmüştür.

8-                 Coin Yazılım Açığından Faydalanma Yöntemi:

Coin proje yazılımının açıklarının kullanılarak kişilerin dolandırılması yöntemidir. Bu yöntemde kişilerin cüzdan adresleri elde edilerek, bilinen bir projedeki açıklardan faydalanılmaktadır. Örneğin “Tronlink” coini üzerinden kişilerin “Tronlink Pro” isimli bir uygulamaya yönlendirilmesi ve bu uygulama üzerinden TRX coini başka Coin’e dönüştürme aşamasında, yatırımcının açık anahtarını bilen dolandırıcıların da yazılım hatasından faydalanarak dönüştürme sonucu Coinlerin kendi cüzdanlarına yönlendirilmesi, son günlerde karşılaşılan bir dolandırıcılık yöntemidir.

Sonuç

Görüldüğü üzere daha çok kişilerin güven ve hızlı para kazanma duygusundan yararlanan bu yöntemler, milyonlarca dolarlık vurgunlara sebebiyet verebilmekte, kişilerin de yıllarca  emek verdiği paralarını kaybetmesine yol açabilmektedir.

Dolandırılan yatırımcılar, dolandırıldıklarını anladıkları anda Savcılıklara suç duyurusunda bulunmalı ve dosyayı takip etmelidirler. Ayrıca bu durumlarda maddi ve manevi tazminat davası da açılmalıdır. Burada özellikle kripto para mağdurlarının yatırım sürecinde ve sonrasında, dolandırıcıların kimliğinden, yatırım vaadlerine kadar tüm delilleri ellerinde tutmaları önem arz etmektedir.

Yazarın tüm Blog yazılarına bağlantıdan ulaşabilirsiniz.

Yazar: Av. Ali ERŞİN (LL.M.) / Hukuk ve Bilişim Dergisi Genel Koor.

Mail: [email protected]

Instagram: @avukataliersin